Την έντονη ανησυχία αλλά και την κάθετη αντίθεση των βιομηχανικών καταναλωτών ενέργειας για τις προωθούμενες αλλαγές στους κώδικες στο πλαίσιο της υιοθέτησης του target model αποτυπώνει η αναλυτική εξασέλιδη επιστολή συμμετοχής της ΕΒΙΚΕΝ στη διαβούλευση του λειτουργού της αγοράς ΛΑΓΗΕ.

Σε αυτήν την επιστολή καταγράφονται οι έξι δομικές διαφωνίες των βιομηχανικών καταναλωτών ενέργειας και υπογραμμίζεται ότι με τις ακολουθούμενες επιλογές στηρίζονται και συνεχίζονται οι υφιστάμενες στρεβλώσεις, παραμένουν τα εμπόδια για την πραγματική σύνδεση της αγοράς και αυξάνονται τα κόστη για τους καταναλωτές επηρεάζοντας την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.

Η βιομηχανία ανέμενε ότι θα δημιουργηθεί μια πραγματικά ανταγωνιστική αγορά εφάμιλλη της ευρωπαϊκής και αυτό θα ήταν ένα μήνυμα ότι μπορεί να υπάρξει ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας για την παραγωγή. Ωστόσο οι ρυθμίσεις που έχουν τεθεί προς διαβούλευση ανεβάζουν το κόστος και δημιουργούν εκ νέου μια “ακριβή αγορά” στην οποία ανταγωνιστική βιομηχανική παραγωγή δεν μπορεί να υπάρξει, εξηγεί στο energypress αρμόδιος παράγοντας της βιομηχανίας. Ο ίδιος παράγοντας σημείωνε χαρακτηριστικά ότι εάν προχωρήσουν αυτές οι ρυθμίσεις οδηγούμαστε σε ένα ρυθμιζόμενο ολιγοπώλιο.

Να σημειωθεί μάλιστα ότι εκτός από την επιστολή στη διαβούλευση του ΛΑΓΗΕ, το περιεχόμενο της οποίας αποκαλύπτει το energypress, οι βιομηχανικοί καταναλωτές έχουν ενημερώσει για τις ενστάσεις και τα προβλήματα που θεωρούν ότι υπάρχουν στις προτεινόμενες αλλαγές και ρυθμίσεις και την Ευρ. Επιτροπή.

Τι αναφέρει λοιπόν η επιστολή της ΕΒΙΚΕΝ και ποια είναι τα σημεία διαφωνίας των βιομηχανικών καταναλωτών ενέργειας;

Η ΕΒΙΚΕΝ ξεκινά σημειώνοντας ότι ο νέος σχεδιασμός της αγοράς σύμφωνα με τις διατάξεις του “Μοντέλου Στόχου” (Target Model) αποτελεί μοναδική ελπίδα δημιουργίας μιας πραγματικής σύγχρονης ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.

Ωστόσο όπως συνεχίζει “προς μεγάλη μας απογοήτευση, διαπιστώνουμε ότι ακόμη και αυτή η διαδικασία μπορεί να υπονομευθεί και να οδηγήσει σε διατήρηση των στρεβλώσεων της αγοράς που αντιμετωπίσαμε στο παρελθόν και της επέκτασής τους στο μέλλον!”

Τα σημεία διαφωνίας της ΕΒΙΚΕΝ είναι συνολικά έξι και συγκεκριμένα:

1. Διατήρηση της υφιστάμενης ρύθμισης του κεντρικού προγραμματισμού και κατανομής των μονάδων παραγωγής (central dispatching model) ως βάση για τον σχεδιασμό της αγοράς εξισορρόπησης (balancing).
2. Συμμετοχή στις  αγορές επόμενης ημέρας (DAM)  και ενδοημερήσιας   (IDM) ανά μονάδα και ζώνη φορτίου και όχι ανά χαρτοφυλάκιο (unit based).
3. Διατήρηση στην προς διαβούλευση πρόταση του ΛΑΓΗΕ  της ρύθμισης της  επιβολής ελάχιστου ορίου (τιμή κατώτατου ορίου – minimum income conditions) στις προσφορές των παραγωγών, ίσο με το μεταβλητό κόστος κάθε μονάδας παραγωγής (άρθρο 27 4Β), παρότι η ρύθμιση αυτή δεν συμπεριλαμβάνεται στην απόφαση της ΡΑΕ 67/2017 και εν γένει στα περισσότερα χρηματιστήρια δεν επιτρέπονται τέτοιου είδους περιορισμοί που οδηγούν σε προβλήματα εκκαθάρισης της αγοράς.
4. Υποχρεωτική φυσική παράδοση προθεσμιακών προϊόντων η οποία ίσως αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο η φυσική παράδοση προθεσμιακών (futures ή forward) ενεργειακών προϊόντων συντελείται εφόσον το επιθυμεί ο αγοραστής.
5. Επιβολή κυρώσεων στην περίπτωση που παρουσιάζονται αποκλίσεις στις θέσεις των Συμμετεχόντων κρίνεται ότι θα πλήξει την ενεργειακή ρευστότητα της αγοράς. Άλλωστε η ύπαρξη αποκλίσεων δε σημαίνει ότι ο Συμμετέχων κερδοσκοπεί αλλά μπορεί να υπάρχουν άλλες απρόβλεπτες συνθήκες στην αγορά (π.χ. βλάβη σε ένα εργοστάσιο) που να οδηγούν σε αποκλίσεις. Σε κάθε περίπτωση, σε όλα τα χρηματιστήρια ενέργειας συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας επιτρέπονται τέτοιου είδους αποκλίσεις.
6. Απουσία off-peak προϊόντων παρόλο που για τις βιομηχανίες υψηλής ενεργειακής έντασης τα off-peak προϊόντα αποτελούν άμεση αναγκαιότητα.

Όπως τονίζει η ΕΒΙΚΕΝ εφόσον διατηρηθούν οι ρυθμίσεις αυτές θα εμποδίσουν την πραγματική σύνδεση της ελληνικής αγοράς με τις άλλες αγορές της ΝΑΕ ,  θα αυξήσει το κόστος για τους καταναλωτές και θα επηρεάσει σοβαρά την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών μας.

Τέλος η βιομηχανία διαπιστώνει ότι με βάση τη μέχρι σήμερα πρόοδο αναπτυξη των απαραίτητων  συστημάτων πληροφορικής και τη θέσπιση του πλαισίου που θα διέπει τη νέα δομή της αγοράς, αποκλείεται η έγκαιρη υλοποίηση της νέας αγοράς σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί (Μάιος 2018)